Wikipedia i dlaczego nie powinieneś jej wspierać finansowo

Wikipedia logo

Od dawna ten temat mnie męczy. Wikipedia postrzegana jest jako uniwersalne źródło wiedzy na każdy możliwy temat. Wpiszesz dowolne hasło w wyszukiwarce i link do hasła z Wikipedii pojawi się na pierwszej stronie, ba — będzie jednym z pierwszych wyników.

Jednak jeśli przyjrzeć się bliżej niektórym tematom na Wikipedii można dostrzec, że są ono bardzo mocno strzeżone przed niektórymi ideami oraz najzwyklejszymi faktami.

Między bajki można wcisnąć hasło, że „każdy może edytować Wikipedię”. Polecam spróbować sensownie i z rozmysłem wyedytować dowolne hasło na anglojęzycznej czy polskiej Wikipedii, żeby szybko odbić się od muru moderacji, botów i jedynej słusznej linii myślenia.

Czy każdy może edytować strony Wikipedii?

Ktoś powie, że na Wikipedii nie ma moderacji, ale stanowią ją zarówno sami edytorzy jak i administratorzy, nowy użytkownik ma nikłe szanse na to, że jego edycje, choćby nie wiem jak merytoryczne i zgodne z regulaminem nie zostały szybko usunięte.

Prawicowe poglądy nie są mile widziane

Jeśli interesujesz się rynkiem mediów, polityką i odwieczną walką między lewicą a prawicą, szybko zorientujesz się, że tematy dotyczące prawicowych treści są skutecznie moderowane oraz usuwane.

Często hasła o prawicowych działaczach politycznych i medialnych są blokowane, a jakiekolwiek edycje znajdujące pokrycie w wiarygodnych źródłach informacji są kwestionowane przez najwyższych rangą administratorów serwisu, byle tylko nie znalazły się w ostatecznej wersji prezentowanej szerokiej publice.

Sprawa Project Veritas

Jest to temat, dzięki któremu zwróciłem uwagę na nieuczciwe działanie administracji Wikipedii. Project Veritas w skrócie to grupa założona przez dziennikarza śledczego James O'Keefe. Wykorzystuje on techniki takie jak nagrywanie z ukrycia do obnażenia nieprawidłowości w rządowych instytucjach czy wielkich korporacjach jak np. Twitter, CNN i inne.

Przeglądając artykuł na Wikipedii o Project Veritas otrzymujemy okrojony obraz informacji, na dodatek próbujący zdyskredytować Jamesa O'Keefe.

https://en.wikipedia.org/wiki/Project_Veritas

Nie znajdziecie tam informacji o najnowszych śledztwach oraz o tym co z nich wynikło. Informacje o działaniach grupy są ucięte do roku 2015. Część z informacji można odnaleźć w haśle dotyczącym jego osoby, jednak jest ono tak zbudowane, żeby go od razu zdyskredytować, nie są dopuszczane również najnowsze fakty oraz jakiekolwiek edycje, przykładowo zablokowano informacje dotyczące śledztwa w Google oraz Twitterze dotyczące shadowbanningu. Każdy rozsądnie myślący człowiek powinien sam wyciągnąć wnioski dlaczego zostało to ukryte.

Jest to o tyle oburzające, że śledztwa Project Veritas cytowane są przez największe amerykańskie dzienniki informacyjne oraz stacje telewizyjne. Widać tu ewidentne zakłamywanie rzeczywistości, która nie wpasowuje się w poglądy administracji Wikipedii.

Trudno uznać te działania na Wikipedii za przypadkowe lub jednostkowe, każdorazowe próby wprowadzenia zmian przez innych wikipedystów kończą się ich wycofaniem przez wyższych rangą użytkowników, w tym administratorów.

Cyfrowe zesłanie w niebyt dla niepokornych

Bardziej zagorzałych krytyków liberalnych poglądów czeka nieciekawy los jeśli chodzi o ich własny wizerunek na Wikipedii. Przykładem niech będzie znany prawicowy YouTuber Mark Dice.

Od lat tworzy humorystyczne filmy wyśmiewające lewicowe poglądy, przy okazji komentując scenę polityczną w USA. Czytając artykuł o nim na Wikipedii można pomyśleć, że to fanatyk, który jedyne o czy mówi to teorie spiskowe oraz Illuminaci.

https://en.wikipedia.org/wiki/Mark_Dice

Edycja jego hasła została zablokowana, wszelkie zmiany są natychmiastowo blokowane, usunięta została również dyskusja o tym dlaczego blokowane są wszelkie zmiany, której dokonał jeden z administratorów Wikipedii:

https://en.wikipedia.org/wiki/Talk:Mark_Dice

Zablokowano wszelkie informacje o jego nowych bestsellerowych książkach.

Niezależnie od poglądów politycznych warto pomyśleć czy blokowanie takich informacji jak np. to że ktoś napisał książkę znajdującą się na liście bestsellerów Amazona jest powodem do blokowania tej wiedzy.

Warto zobaczyć jak wygląda wpis o tym samym człowieku na Everipedii:

https://everipedia.org/wiki/lang_en/Mark_Dice

Znajdziemy tam także kontrowersje z nim związane, ale również masę faktów, które nie zostały przepuszczone przez lewicową moderację Wikipedii.

O tej sprawie pisał m.in. dziennik The Washington Times:

https://www.washingtontimes.com/news/2019/feb/14/mark-dice-battles-wikipedia-conservative-youtube-p/

Poproszony został o interwencję również twórca Wikipedii — Jimmy Wales. Próbował on interweniować w dyskusji dotyczącej tego artykułu, ale został odprawiony z kwitkiem. Administrator zasugerował, żeby nie wtrącał się w ten temat, bo nie do tego żadnych podstaw, a wszystko toczy się zgodnie z obowiązującymi regułami Wikipedii. Później również i tą dyskusję usunięto.

Przykład Project Veritas czy Marka Dice’a uświadamia, że Wikipedią rządzą lewicowi ekstremiści, skoro do działań blokujących jego hasło włączył się nawet administrator serwisu skutecznie uniemożliwiając jakiekolwiek zmiany, a nawet ukrywając samą dyskusję o możliwych modyfikacjach.

Polska Wikipedia

Polska wersja Wikipedii zasługuje na odrębny artykuł. Jest to jeszcze bardziej strzeżona i moderowana wersja anglojęzycznej Wikipedii.

Polska Wikipedia to rak i syf. Nadzwyczajna kasta ludzi, która ma siebie za mędrców a wszystkich innych za głupców. Pomijając już to co wskazane w znalezisku, wystarczy poczytać jak są opisywane zagadnienia w porównaniu do np. amerykańskiej wiki. Czasem mam wrażenie, że w polskiej wersji są organizowane jakieś zawody na najbardziej skomplikowany i najmniej przystępny opis, coś na zasadzie "hehe, pokażmy im, że są idiotami". W zagranicznych wiki najczęściej wszystko jest opisane tak, że z łatwością zrozumie to przeciętny nastolatek.

Tematy na polskiej Wikipedii są często bardzo krótkie w porównaniu do haseł z anglojęzycznej wersji i wcale nie wynika to braku tych informacji w języku polskim.

Jeśli spojrzeć w historię edycji dowolnego hasła można znaleźć całą litanię moderatorskich działań, które usuwają każdą możliwą modyfikację, niebędącą w linii z poglądami administracji serwisu.

Odnośniki zewnętrzne i przypisy na polskiej Wikipedii

Ciekawą rzeczą są również odnośniki zewnętrzne i przypisy, często wrzucane do artykułów jako forma spamu i słusznie usuwana. Jednak na polskiej Wikipedii traktowane są jako kwintesencja zła i są one usuwane w każdej formie.

Przykładem niech będzie hasło „System operacyjny”, nie znajdziecie tam ani jednego zewnętrznego odnośnika:

https://pl.wikipedia.org/wiki/System_operacyjny

Porównanie z anglojęzycznym hasłem pozwala zrozumieć, że z polską wersją Wikipedii jest coś nie tak jeśli chodzi o temat zewnętrznych odnośników:

https://en.wikipedia.org/wiki/Operating_system

Czy wierzycie, że naprawdę nie ma ani jednego artykułu dotyczącego systemów operacyjnych w języku polskim, który zasługuje na wzmiankę lub przypis? Według polskich edytorów Wikipedii nie.

Spójrzmy na inny ciekawy przypadek, hasło „Oprogramowanie”:

https://en.wikipedia.org/wiki/Oprogramowanie

Jak widzicie, na przestrzeni lat dorobiło się jednego przypisu, do artykułu z 1936 roku o Alanie Turingu. Od tego czasu według polskich wikipedystów nic interesującego w tym temacie nie zostało napisane. Nic godnego polskiej Wikipedii.

Fałszywe hasła

Jedną z najbardziej znanych spraw związanych z fałszowaniem Wikipedii jest sprawa Henryka Batuty. Hasło to znajdowało się 2 lata na polskiej Wikipedii.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Henryk_Batuta

Jeśli przez tyle czasu pozostało to niezauważone nasuwa się pytanie ile jeszcze fałszywych informacji zostało umyślnie w niej zamieszczonych, a ile prawdziwych faktów zostało ukrytych lub usuniętych.

Czy można wierzyć Wikipedii?

Jeśli chodzi o techniczne artykuły to sam nie spotkałem się z manipulacjami, jednak wydaje mi się, że ludzie unikają edycji nawet tych artykułów z prostego powodu — robili to wcześniej i ich zmiany były usuwane. Można to stwierdzić po tym, że brak zaktualizowanych informacji, które można bez problemu odnaleźć na innych stronach. Nie jest to jakiś duży minus Wikipedii, ale też nie przekonuje do korzystania z niej jako ze źródła aktualnych informacji.

Jednak jeśli chodzi o politykę i media, ujawnione informacje stawiają duży znak zapytania, czy w ogóle można wierzyć w to co jest napisane. Moim zdaniem Wikipedia nie jest dobrym źródłem prawdziwych informacji ze względu na za kurtynowe działania administracji w tych tematach i pozostaje pytanie, w ilu jeszcze innych tematach stosowane są praktyki blokowania i cenzurowania treści.

Warto zaznajomić się z alternatywnymi źródłami informacji jak np. Everipediia czy choćby Quora, gdzie również można odnaleźć wiele ciekawych faktów niedostępnych na Wikipedii.

Coroczne dotacje

Wikipedia co roku prosi o dotacje finansowe. Używają przy tym wzniosłych haseł i pustych frazesów. Uważam, że nie warto wspierać projektu, który moim zdaniem jest wilkiem w owczej skórze.

Dotacje dla Wikipedii

To de facto kolejny gatekeeper na medialnym rynku z monopolem na prawdę, który tylko szkodzi i ukrywa ważne informacje przed ludźmi.

Jest to tym bardziej szkodliwe, że wyniki z Wikipedii prezentowane są na każdy możliwy temat jako pierwsze w wynikach wyszukiwania, tworząc alternatywną, nieprawdziwą wersję rzeczywistości.

Wikipedia nie jest również przyjaznym miejscem dla użytkowników, w garści trzyma ją silna grupa uprzywilejowanych użytkowników i próba jakichkolwiek zmian jest szybko blokowana.

Cenzura, usuwanie treści, blokowanie informacji, blokowanie nowych faktów, wyraźna polityczna stronniczość i nieprzyjazne podejście do zwykłego użytkownika to powody, przez które nie warto wspierać Wikipedii dopóki nie nastąpią jakieś znaczące zmiany.

Czy jest alternatywa dla Wikipedii?

Wikipedia nie jest jedynym źródłem wiedzy, ludzie zaczynają dostrzegać, że pewne tematy są ukrywane na jej stronach, dlatego powstały alternatywne projekty jak np. Everipedia.

https://everipedia.org/

Bardzo ciekawą alternatywą dla Wikipedii jest moim zdaniem Quora. Można odnaleźć tam naprawdę unikatowe informacje o ludziach, technologiach i wszystkim innym przedstawione z innej perspektywy, jest tam sporo ciekawych historii o technologiach opisanych z pierwszej ręki:

https://www.quora.com/

Źródła